HỌC
Học để chơi
Chơi thì phải
học học mà
không học càng
thêm nhọc xưa
nay lắm kẻ
gọi hào hoa
Sách chẳng cầm
tay sao hiểu
“Tự cổ nhân
hề trọng đại khoa.
Tại kim ngã
hữu khinh sơ độc”.
Sách dày chữ
nhỏ liếc qua
loa e thẹn
làm người kia
sao chẳng học.
CƠN BÃO TUYẾT MÙA ĐÔNG
“ Mỗi ngày ngọn gió lạ thường sẽ thổi tới
Ngoài biển khơi, trên lục địa
Sò hến côn trùng cũng chẳng yên thân…”
Tô Thùy Yên
nói một đợt gió bão tuyết
tràn xuống tận texas mà
đậm những cơn mưa thay mùa
nhạt nắng lạnh lùng vô cùng
nói một đợt gió bão tuyết
coi chừng là một tai họa
tràn xuống tuyết rơi nhiều như
ủ trời trắng mờ hơi ẩm
thành phố nào không điện khi
thành phố không đèn rơi từ
giấc mơ hàng xóm đã thức
dậy một đêm bão tuyết lạnh
lùng căn phòng của trái tim
tỉnh thức luôn tỉnh thức máu
đập niềm băng giá có đập
hay không có đập hay là
thành phố không đèn giấc mơ
dĩ vãng chiếc lồng ấp sưởi
ấm những đêm đông giá lạnh
đời trai gió bạt xe xiêu
hay là vang vang “. Giấc Nam
Kha khéo bất bình, Bừng con
mắt dậy thấy mình tay không”*
mặt trời thật xa để nắng
về theo nắng ghi khắc cơn
bão tuyết mùa đông trắng bạt
trời không thể hiểu đời mưa
bão này có một không hai
quạnh hiu đới ta trên những
mùa mưa bão nào nữa lòng
xin gửi lại chút tâm tưởng
bạn bè anh em chòm xóm
đêm ấy còn bàng hoàng nha.
· *Thơ Cung Oán Ngâm Khúc
· Viết để ghi nhớ cơn bão tuyết
đã thổi tràn qua tiểu bang Texas
đêm 14 rạng sáng ngày 15/02/2021.
XUÂN TRIỀU MAI ẨN
Xuân chiều rồi có khi khác
xuân trưa, người lữ thứ nhớ
ngọt ngào ngày ấy mai trinh
vẫn duyên dáng cốt cách kiên
cường diễm lệ xuân triều mai
ẩn trắng xuân về tuyết trắng
tuyết trắng mai trinh vẫn cốt
cách kiên cường diễm lệ xuân
triều mai ẩn một lòng son
tuyết trắng xuân về tuyết trắng
tuyết trắng vương đồi hồng nào
thấy đóa hoa hồng đóa hoa
hồng nhìn nhớ nhớ nhìn hạ
đến gió hòa mơ Khổng Mạnh
đông lùi mây thuận nhớ Nghiêu
xưa xuân đấy xuân đây đất
ngóng mưa em hỏi anh rằng
sương tuyết dãi dầu tùng cội
xanh xanh lá nõn bao năm
xa cách thành quê cũ Tết
xuân về lại nhớ mai mai
nhà đã nở hay chờ xuân ?
Ra tết mùng năm lại nhớ
Đào cành Đào báo tiệp nhớ
Quang Trung .*
*… Ngày mồng 5 Tết năm Kỷ Dậu (1789) vua Quang Trung đại phá quân Thanh tại gò Đống Đa buộc tướng Tàu là Sầm Nghi Đống phải treo cổ tự tử. Tôn Sĩ Nghị chỉ đem được vài trăm quân chạy thoát về Long Châu ( Quảng Tây) …
( Bài thơ này đã đăng trên tạp chí Văn Học Mới số 10 Xuân Tân Sửu 2021 trên Issuu)
CĂN NHÀ Ở VÂN DƯƠNG
Tôi đứng nơi hàng hiên
căn nhà có mái che
phủ nhìn ra bầu trời
xám gió trong bóng dáng
căn nhà chỉ còn là
cái mái che với những
khung cửa gian phòng yên
lặng đốt lên hình ảnh
chỉ còn là bóng em
kín đầy gian phòng yên
lặng này thật là yên
lặng một cái gì mong
manh dang dở phải anh
nhớ căn nhà long lanh
với cái khung cửa gian
phòng còn lại em ngọn
đèn bên khu vườn u
tối bài học nủa đêm
tiếng dế râm ran ôi
mưa tí tách căn nhà
có mái che lạnh lùng
mưa rơi tí tách anh
nhớ anh nhớ đường về
em Chi Em Diệp đó
tình yêu để làm gì?
anh về lại nơi đây
đứng đây yên lặng nghe
nhớ lại nghe những lời
âu yếm ngày nào em
đạp xe ngang gian phòng
yên lặng này với cái
khung cửa anh vẫn thường
nói thật to em đạp
xe ngang em cứ đạp
xe ngang và anh cứ
nói thật to nhiều khi
cũng khùng em cứ đi
tà áo thiết tha trên
đường em đi những ngày
tôi đã trở về đây.
TRONG THÀNH PHỐ NÀY
Những người con gái chợt khóc như
một sự tình cờ của một ngày
gặp gỡ nơi xa và thở than
thân phận, những người mẹ nói về
chiến tranh và thở than thân phận
con cái chúng ta hôm nay đã
thường sống bên cạnh những phi lý
làm nên của cải cuộc đời này.
ở đó khi nhìn về con đường
loạn ly mà nhiều người lần lượt
đi qua tôi vẫn còn ngẩn ngơ
giữa hàng rào tình cảm chúng ta
vẫn ôm trong tay nổi buồn phiền
hình như những hy vọng sà xuống
hình như những lời thơ cô đơn
mà nhiều người lần lượt đi qua
đã ký thác cho tôi ở đó
hình như trong lòng chúng ta lớn
lên nổi lo âu về mai sau.
Chúng ta thường thì thầm với nhau
như khuôn mặt bạn bè thân yêu
những người con trai nói về tình
yêu trong mùa bom đạn, những người
con gái trù tính tương lai như
hỏa châu buồn chợt tắt chợt tan.
Đã cho tôi hơi thở nhiệm màu
với tình yêu thiêng liêng nhỏ bé.
Chúng ta thường thắp sáng niềm tin
bởi trong lòng những điều vô nghĩa
như trái khói làm sa mù cuộc
sống. Con đường là đường mình đi
nhận đón ngày tháng trên cao và
sức sống sẽ đưa vào lịch sử.
Khi không còn đi trên đời, tôi
nhắn nhủ đến thế hệ con cháu
hãy gói giùm tôi tro vàng của
thời gian ở bất cứ nơi nao
tôi nhắn nhủ đến thế hệ con
cháu hãy gói giùm tôi lịch sử
vàng trên vùng vừa mới lập cư.
Để dành thân thiện cho mai sau.
KHI NGANG QUA ĐẬP ĐÁ
(Nhớ những mùa lụt lội ở Huế-10/2020)
Ta nâng ly ngày tiễn đưa bạn
bè một thời giờ tóc dài bạc
đãi bạn mai bạn đi làm loài
chim bay mãi một thời sao lắm
anh em ta ráo hoảnh nhìn người
xa xưa tên Chi và nhiều bạn
khác nhìn người bạn xa xưa đó
bọn mình theo những mái tóc thề
bổng nhớ hoa nắng trôi dài dọc
mái tóc thề ngẩn ngơ chiếc áo
dài ai bay qua cầu trắng bạc
hạt mưa long lanh ta lại gặp
người bạn tên Chi con đường đi
qua Đập Đá phơi bụi nón lá
em chỉ còn là chấm nhỏ nhỏ
nhỏ có thấy thế không Chi nờ
khi ngày bắt đầu và đêm cũng
rục rịch bắt đầu luôn thế nào
đi nữa em chỉ còn là nụ
cười em bé mỗi sáng hay như
ngày xưa hỏa châu rọi sáng tiếng
gọi máy rè rè (đích thân đích
thân nghe rõ) đi nữa em chỉ
còn là nụ cười em bé nơi
Chi không biết những bao cát về
những bao cát làm hầm trú ẩn
cho trái tim mình không ngủ ngày
xưa ấy nhớ về thăm O Hai
ở Bao Vinh nhớ nhé ngày ấu
thơ đi qua những độn cát và
hầm cát tuổi trẻ không dài lắm
và tuổi già con đường của cát
bụi thẩm sâu.
CƯ XÁ MÙA ĐÔNG
Thỉnh thoảng tôi vẫn hay đi bộ
trong khu vườn không biết là tôi
tìm gì trong khu vườn có thể
là tôi không biết vì như lá
Vàng rơi trên lối đi mùa thu
mùa thu dã tới, lá đã rơi
lá rơi rồi lá sẽ khô. Lá
sẽ lạnh lẽo. Hàng cây trơ trụi.
Mùa đông đến gió từ miền bắc
(ngọn gió nào) buốt giá thổi thật
đều, đều đều thản nhiên vô tâm.
khởi hành đúng kỳ hạn cho nên
Mùa đông đến nơi căn nhà của
Connie (vừa lên miền bắc) tuyết
có lẽ tuyết rơi nhiều lắm cái
cửa sổ nhìn ra vườn hoa hồng
Tôi không nghĩ gì nhiều có lẽ
đã chết hết tuyết rơi trắng xóa
lại rơi trên cái cầu thang mùa
đông đến đường đóng băng, nơi chiếc
Xe già nua, nơi căn nhà cũ kỷ
nơi kia không ai ngó ngàng gì
cả, bây giờ tôi biết thêm về
cái bánh xe, cái bình điện cái
Gạt nước, tôi đi ngày đêm mưa
đêm cũng không muốn uống thêm nữa
ly cà phê/ bass concerto
đọc thơ ở galleria chiều thứ tư
Có patio, có party
có trà đá, có chiêu đãi còn
bao lâu bài thơ tôi thích đọc
giữa mùa đông ảm đạm này sẽ
Hòa tấu những bản nhạc chưa nghe
bao giờ Con đường xưa em đi
quê nhà chợt nhớ mùa đông anh
cho em mùa xuân giá lạnh sau
Đó đi qua cầu lạnh mà căm
mưa dai kể chuyện ma học hành
từ từ sau đó đi qua nhà ?
gió thổi nàng hô hấp bầu trời
Xám bạc gió thổi, gió thổi thổi
rồi nàng biết tất cả, tôi bị
gió chướng cho nên uống nhiều nước
nơi cái thác ờ oklahoma
Chờ mùa hè về nắng trong trong
Tôi sẽ bớt long đong họa may
Tôi sẽ bớt đứng ở basement nhớ
Những ngày tản cư mùa đông lạnh
ở quebec vẫn lang thang vẫn đi
vào lịch sử người hướng dẫn nói
về cái chuông không khí lạnh tiệm
mac donalds cái bánh làm nhỏ
hơn burger king và tiếp theo là
ngủ trên chiếc tàu điện đi qua
longueile có một tiệm luôn
luôn tấp nập ngồi quây quần bên
bầu cua cà cọp ở đầu làng
đang cúng mồng một tết rước ông
bà đang quỳ lạy thật trang nghiêm.
(Nhân mùa tựu trường, post lại bài thơ cũ)
DẤU CHÂN EM NGÃ SÁU
Xưa kia tôi đứng dưới cổng trường
nghe ầm động những bước chân
em về trên lối hành lang
dọc dài một màu xanh nước vôi
tôi lại đứng bên kia bờ học xá
nghe mặt đường đen dính một dấu chân
dấu chân còn mang nhiều tích truyện cũ
kể dài trên phiến đá băng
em lại về trên con đường dốc đồ
ngã sáu nơi cà phê hẻm sâu.
ĐỜI NGƯỜI ĐÃ CŨ
Cứ cũ như đã vốn có
và những câu hỏi bao quanh
những bài thơ của ngày hôm
qua “ hai bàn tay nắm chặt
hư vô mà hình dung hạnh
phúc ngày mai (thanh tâm tuyền)*
và những câu hỏi là vì
sao phải nắm chặt hư vô ?
hư vô tự cảm nhận cái
sức không là gì mà hình
dung hạnh phúc ngày mai
đó là những ngày dài thần
thánh trong trái sầu cô độc
một thành phố chìm đắm nhìn
cái tiệm salvation army kìa
cũng chìm đắm không khách không
người không khoảng cách được bước
chân hư vô ( lại hư vô)
đó là đừng đi đâu nhé
em mùa hè rát bỏng đừng
đi đâu nhé em mùa thu
sắp dừng lại một cách tự
do hít thở hít thở một mình
đi lui đi tới thật ngại
ngùng mùa hè rát bỏng cái
tiệm salvation army closed
due to covid 19 chắc đóng
cửa luôn cái t shirt chữ
nghĩa lạ lẫm khó tìm đó
là một ngày mất đi niềm
vui thật giản dị la cà
cho hết ngày cứ cũ như
đã vốn có mà cũng phải
đóng không có cách gì khác
thật ồn ào đông đúc làm
sao mà giữ khoảng cách vì
vậy bài thơ rất khó viết
để hít thở hít thở đi
lui đi tới cái chân này
rồi cũng ngồi nhà coi phim
broken arrow chờ thời.
*Bài thơ” Đừng bắt tôi từ biệt”
Sáng Tạo số 3(12/1956).
Trong khuôn viên trường Đaị Học Đà Lạt, khu nội trú. Đang theo học khóa Đại Học Sư Phạm 2 năm của chương trình Công Giáo (trung học La San) (Hình chụp năm 1965)
Đã đăng trong tạp chí Văn Học Mới số 8/ tháng 9-2020.
BỐN GIỜ SA’NG
Chiềc xe đổ rác lại đến đổ
rác từ tờ mờ sáng có hai
người đi bộ đã đi khi trời
còn nhá nhem và chiếc xe đổ
rác cứ thế vào bốn giờ sáng
chiếc xe đổ rác làm nhiệm vụ
câu cái dumster tiếng sắt va
đập thiệt chói tai hai người đi
bộ như không có chuyện gì xảy
ra cứ đi về phía công viên
giờ thì bà Mỹ kế bên (không
biết tên) bắt đầu dậy đề máy
xe nổ rẹt rẹt đi làm hãng
bao ny lông cứ như không có
chuyện gì xảy ra từ từ bà
Mỹ kế bên như bao người khác
có ly cà phê mà cái hãng
bao ny lông này không có cà
phê người đàn bà hưởng thụ mùi
hương thơm cà phê robusta trước
khi nghe cái máy đập của hãng
bao ny lông ồn ào đinh tai
nhức óc mà người đàn bà đã
thức dậy từ bốn giờ sáng đề
máy xe nổ rẹt rẹt đi làm
hãng bao ny lông bao nhiêu năm
nay đứng máy vô bao ôm vác
người đàn bà vẫn nhẫn nại trong
giấc mơ ly cà phê thơm mà
bà làm theo cách của bà theo
những tiếng động đinh tai nhức óc
để trở về một ngày bình yên
con cái gia đình rồi lại bốn
giờ sáng đề máy xe nổ rẹt
rẹt rồi chiếc xe đổ rác lại
đến đổ rác rồi hai người đi
bộ đã đi như không có chuyện
gì xảy ra người đàn bà hoan
hỷ làm ra cái bao ny lông
một ngày trời còn tờ mờ sáng.
(Translated into English by Trần Vũ Liên Tâm)
Thach Tot
FOUR O’CLOCK IN THE MORNING
The trash truck comes again dumping trash from
the glimmering early hours there are two
walkers who already walked since the dimming
dusk and the truck dumping trash like that at
four o’clock in the morning the trash truck
performs its duties picking up the
dumpster the sound of iron clashing
so sharp earsplitting harming the two people
walking as if nothing has happened just
walking towards the park now the American
woman right next door (don’t know her name)
starts the ignition of the car engine
whizzing to head to work at the plastic
bag company as if nothing has
happened slowly the American
woman next door like every other
person has a cup of coffee which this
plastic bag company doesn’t have
the woman is enjoying the aroma
of Robusta coffee before hearing
the pressing machine of the plastic bag
company buzzing the deafening
throbbing headache noise which the woman
was already awakened from at four
o’clock in the morning starting the car
engine to wheezing to run to head to
work at the plastic bag company for
all these years working the bag-assembly
machine carrying the woman still endures
within the dream of the aromatic
coffee cup which she has made with her
method along with the deafening and
throbbing headache to return to a day
of peace [with] children and family and
then again at four o’clock in the morning
starting the car engine whizzing then
the trash truck again comes to dump trash
and then two walkers walked as if there
was nothing happening the woman joy
fully producing a bag made of plastic
one day as the sun still glimmers very early.